6. Sınıf Türkçe

Bu temada yer alan “Dinlediğinin/izlediğinin yüzey anlamını belirleyebilme” ve “Metnin yüzey anlamını belirleyebilme” öğrenme çıktıları, sonraki temalarda derin anlamın belirlenmesiyle ilişkilendirilir. “Dinlediğinden/izlediğinden hareketle söz varlığını geliştirmeye yönelik çözümleme yapabilme”, “Metindeki kelimelerden hareketle söz varlığını geliştirmeye yönelik çözümleme yapabilme”, “Konuşmasını zenginleştirecek biçimde söz varlığını kullanabilme” ve “Yazısını zenginleştirecek biçimde söz varlığını kullanabilme” öğrenme çıktıları, sonraki temalarda yapılacak dinleme/izleme, okuma, konuşma ve yazma etkinlikleri ile ilişkilendirilir. Öğrenilen strateji, yöntem ve teknikler sonraki temalarda kullanılacak strateji, yöntem ve tekniklerle ilişkilendirilir.

Aile büyükleri birincil kaynak olmak üzere mâni, ninni ya da tekerleme türleri üzerine bir araştırma yapılarak araştırmalar neticesinde ulaşılan ürünlerin sınıfta ya da uygun dijital ortamlarda paylaşımı istenir. Teknoloji, fen bilimleri, matematik, tıp vb. alanlara ilişkin yabancı dillerden alınarak doğrudan kullanılan kelimelerden bazılarının belirlenmesi ve bunlara Türkçe karşılıklar oluşturularak sunulması istenir. Varsa bulunulan yerdeki alanda söz sahibi kişilerle “âşıklık geleneği”, “halk şiiri”, “müzik ve şiir” vb. konu başlıklarına ilişkin röportaj yapılması ve bu röportajın ses dosyası ya da video kaydının dijital araçlar kullanılarak içerik hâline getirilmesi ve bu içeriğin sınıfta ya da uygun dijital ortamlarda paylaşılması istenir. Görsellerden hareketle bilmediği deyim ve atasözlerinin anlamlarını tahmin etmelerini sağlayacak web tabanlı oyunlar geliştirmeleri ve hazırladıkları oyunu uygun dijital ortamlarda paylaşmaları istenir

Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde, metinde geçen önemli kelimeler listelenir ve bu kelimelerin özellikleri (gerçek, mecaz, yan, eş ve zıt anlamları vb.) görsel araçlar ve şematik düzenleyiciler yardımıyla verilir. Metnin özetlenebilmesi için metindeki anahtar kelimelerin yer aldığı bir özet planı, çalışma kâğıdı veya görsellerden oluşan bir grafik organize edici kullanılır. Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde bilgilendirici metinlerdeki kavram, bilgi; öyküleyici metinlerdeki kişi, yer, zaman vb. yapılara ilişkin unsurların yer aldığı kavram ya da hikâye haritası gibi şemalar oluşturulup sunulur. “Türkü”, “mâni”, “tekerleme” vb. türlere yönelik okuma etkinlikleri düzenlenebilir ve bu etkinlikler sırasında iş birlikli öğrenme ortamları oluşturulur. Kütüphane, sahaflar vb. yerlerin ziyareti gerçekleştirilerek tema içerisinde verilen bilgilerin karşılaştırılması ve somutlaştırılması sağlanır. Okuma ve yazma çalışmalarında işleyişin nasıl olması gerektiği bire bir anlatılarak süreç öğrenci ile yürütülür.

Bu temada yer alan “Dinlediğinin/izlediğinin derin anlamını belirlemeye yönelik basit çıkarımlar yapabilme” öğrenme çıktısı, sonraki temada “Dinlediğinin/izlediğinin derin anlamını belirlemeye yönelik üst düzey çıkarımlar yapabilme” öğrenme çıktısıyla ilişkilendirilir. “Görselle iletilen anlamı belirleyebilme” öğrenme çıktısı, sonraki temada yer alan “Çoklu ortam ögelerine yönelik çözümleme yapabilme” öğrenme çıktısıyla ilişkilendirilir. “Konuşmasında beden dilini ve mekânı etkili kullanabilme” öğrenme çıktısı, beşinci temada yer alan “Sözlü sunum yapabilme” öğrenme çıktısıyla ilişkilendirilir.

İstiklâl Marşı ve Mehmet Âkif Ersoy konulu bir oratoryo ya da tiyatro metni yazılması ve süreç esnasındaki sorumluluk öğrencide olmak üzere sınıfta ya da uygun bir ortamda yazılan metnin canlandırılması istenir. Millî Mücadeleye katkı sunan Türk büyüklerine mektup yazılması, mektupların sınıfta ya da uygun dijital ortamlarda paylaşılması sağlanır.

Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde, metinde geçen önemli kelimeler listelenir ve bu kelimelerin özellikleri (gerçek, mecaz, yan, eş ve zıt anlamları vb.) görsel araçlar ve şematik düzenleyiciler yardımıyla verilir. Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde bilgilendirici metinlerdeki kavram, bilgi; öyküleyici metinlerdeki kişi, yer, zaman vb. yapılara ilişkin unsurların yer aldığı kavram ya da hikâye haritası gibi şemalar oluşturulup sunulur. Dinleme/izleme, okuma metni ya da tema içerisinde yer alan Millî Mücadele, millî kimlik vb. kavramlar görsel işitsel araçların sunumu ve uygun şematik düzenleyicilerin kullanımı ile somutlaştırılır. Bulunulan yerdeki -varsa- “Atatürk Müze Evleri ve Köşkleri”, “Mehmet Âkif Ersoy Müze Evleri”, “Millî Mücadele Müzesi” vb. müzelerin ya da konuya ilişkin sanal müzelerin sınıf ortamında ziyareti gerçekleştirilerek tema içerisinde verilen bilgilerin karşılaştırılması ve somutlaştırılması sağlanır. Okuma ve yazma çalışmalarında işleyişin nasıl olması gerektiği bire bir anlatılarak süreç öğrenci ile yürütülür.

Bu temada yer alan “Dinlediğinin/izlediğinin derin anlamını belirlemeye yönelik basit çıkarımlar yapabilme” öğrenme çıktısı, sonraki temada “Bilgilendirici metinlerde metin yapılarından hareketle önemli bilgileri belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme” öğrenme çıktısıyla; “Görselle iletilen anlamı belirleyebilme” öğrenme çıktısı, sonraki temada yer alan “Çoklu ortam ögelerine yönelik çözümleme yapabilme” öğrenme çıktısıyla ilişkilendirilir.

Farklı kültürlerin kıyafetlerinin araştırılması, bu araştırma neticesinde her kültürden bir parça taşıyabilecek şekilde dijital ortamda ya da görsellerin çıktılarının alınarak kesilip birleştirilmesiyle yeni bir kıyafet tasarlanması, bu kıyafeti giydiği düşünülen bir kahramanın dilinden kıyafetindeki parçaların hangi kültürlerden geldiğini ve motiflerinin -varsa- anlamlarını da içerecek şekilde “çok kültürlülük” ile ilgili bir metin yazılması ve metin ve tasarımın sınıfta ya da uygun dijital ortamlarda paylaşılması istenir. Farklı kültürlerin mimari yapılarının birbirlerinden ne gibi farklılıklar taşıdığının ve bu farklılıkların coğrafya, iklim, ham madde vb. unsurlardan ne şekilde etkilendiğinin araştırılması ve araştırma sonuçlarının sınıf ortamında ya da uygun dijital ortamda paylaşılması istenir.

Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde, metinde geçen önemli kelimeler listelenir ve bu kelimelerin özellikleri (gerçek, mecaz, yan, eş ve zıt anlamları vb.) görsel araçlar ve şematik düzenleyiciler yardımıyla verilir. Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde bilgilendirici metinlerdeki kavram, bilgi; öyküleyici metinlerdeki kişi, yer, zaman vb. yapılara ilişkin unsurların yer aldığı kavram ya da hikâye haritası gibi şemalar oluşturulup sunulur. Dinleme/izleme, okuma metni ya da tema içerisinde yer alan “farklı kültürlere ait örnekler” görsel, işitsel araçların sunumu ve uygun şematik düzenleyicilerin kullanımı ile somutlaştırılır. Öğrenme çıktılarına ilişkin yazma çalışmalarında öğrenciye model olunur. Okuma ve yazma çalışmalarında işleyişin nasıl olması gerektiği bire bir anlatılarak süreç öğrenci ile yürütülür.

Bu temada yer alan “Hazırlıklı konuşmalarını yapılandırabilme” öğrenme çıktısı, sonraki temada yer alan “Sözlü sunum yapabilme” öğrenme çıktısıyla ilişkilendirilir. “Bilgilendirici metinlerde metin yapılarından hareketle önemli bilgileri belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme” öğrenme çıktısı, önceki temalarda yer alan “Dinlediğini/izlediğini özetleyebilme” ve “Okuduğunu özetleyebilme” öğrenme çıktılarıyla ilişkilendirilir. “Yazım kuralları ve noktalama işaretlerini uygulayabilme” öğrenme çıktısı, sonraki temalarda kullanılacak yazma etkinlikleriyle ilişkilendirilir.

Günlük hayatta yaşanılan/tanık olunan iletişim sorunlarının karşılaştırması, bu sorunların sebepleri ve çözüm önerilerini içerecek şekilde çoklu ortam ögeleri ile desteklenen bir sunu hazırlanıp bu sununun sınıfta ya da uygun dijital ortamlarda sunulması istenir. Dijital ortamlarda görüş belirten yorumlardaki kırıcı söylemlerin yerine bloglar gibi sosyal ağlarda sevgi dilinin kullanılmasına yönelik beğeni cümleleri hazırlanması ve bu cümlelerin sınıf panosunda sergilenmesi istenir.

Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde, metinde geçen önemli kelimeler listelenir ve bu kelimelerin özellikleri (gerçek, mecaz, yan, eş ve zıt anlamları vb.) görsel araçlar ve şematik düzenleyiciler yardımıyla verilir. Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde bilgilendirici metinlerdeki kavram, bilgi; öyküleyici metinlerdeki kişi, yer, zaman vb. yapılara ilişkin unsurların yer aldığı kavram ya da hikâye haritası gibi şemalar oluşturulup sunulur. Dinleme/izleme, okuma metni ya da tema içerisinde yer alan “akranlarla iletişim”, “iletişim becerileri”, “kitle iletişim araçları” vb. kavramlar görsel, işitsel araçların sunumu ve uygun şematik düzenleyicilerin kullanımı ile somutlaştırılır. İletişim problemlerinin yer aldığı görseller sunularak bu görsellerdeki problemler üzerine konuşulması ve problemlere çözüm önerisi sunulması, sonrasında da görsellerin uygun karşılıklarıyla değiştirilmesi sağlanır. Okuma ve yazma çalışmalarında işleyişin nasıl olması gerektiği bire bir anlatılarak süreç öğrenci ile yürütülür.

Bu temada yer alan “Sözlü sunum yapabilme” öğrenme çıktısı önceki temalarda yer alan “Konuşma sürecini yönetebilme”, “Konuşmasında ön bilgilerinden yararlanabilme”, “Konuşmasında sesini uygun şekilde kullanabilme”, “Konuşmasında beden dilini ve mekânı etkili kullanabilme” öğrenme çıktılarıyla ilişkilendirilir. “Metnin bölümlerini belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme” öğrenme çıktısı, önceki temalarda yer alan “Bilgilendirici metinlerde metin yapılarından hareketle önemli bilgileri belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme” öğrenme çıktısıyla ilişkilendirilir. “Konuşmasında açık ve örtük ifadeleri kullanabilme”, “Yazısında açık ve örtük ifade etmeye yönelik yapıları kullanabilme” öğrenme çıktıları “Yaratıcı konuşma yapabilme” ve “Yaratıcı yazı yazabilme” öğrenme çıktılarıyla ilişkilendirilir.

Günlük hayata ilişkin bir problem belirlenerek bu problemin çözümüne yönelik özgün bir teknolojik araç gereç oluşturulması fikri üzerine düşünülmesi; bu fikrin kâğıt, kalem, boya vb. materyaller veya dijital araçlar kullanılarak tasarım çiziminin yapılması, bu çizimle birlikte aracın tasarlanma gerekçesi ve amacına da yer verecek şekilde bir sunum hazırlanıp sunumun sınıfta ya da uygun dijital ortamlarda paylaşılması istenir. Gelecek yüzyılda hangi yeni teknolojik gelişmelerin, araç gereçlerin ortaya çıkabileceğine ilişkin bir metin yazılması, bu metnin uygun yapay zekâ programlarından biri kullanılarak görselleştirilmesi, metin ve görsellerin birleştirilerek sınıfta ya da uygun dijital ortamlarda sunulması istenir. Türk bilim insanlarının bilim ve teknolojiye katkılarının araştırılması, araştırma sonucu elde edilen bilgilerin somut verilerle (çizimler, afişler, prototipler, haber metinleri vb.) aktarılmasını sağlayan bilim ve teknoloji müzesinin sınıfta/okulda kurulması ve müzenin ziyarete açılması istenir.

Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde, metinde geçen önemli kelimeler listelenir ve bu kelimelerin özellikleri (gerçek, mecaz, yan, eş ve zıt anlamları vb.) görsel araçlar ve şematik düzenleyiciler yardımıyla verilir. Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde bilgilendirici metinlerdeki kavram, bilgi; öyküleyici metinlerdeki kişi, yer, zaman vb. yapılara ilişkin unsurların yer aldığı kavram ya da hikâye haritası gibi şemalar oluşturulup sunulur. Dinleme/izleme, okuma metni ya da tema içerisinde yer alan “bilim”, “teknoloji” vb. kavramlar görsel, işitsel araçların sunumu ve uygun şematik düzenleyicilerin kullanımı ile somutlaştırılır. Bulunulan yerdeki -varsa- bilim ya da teknoloji merkezi, müze vb. yerlerin, alternatif olarak konuya ilişkin sanal müzelerin sınıf ortamında ziyareti gerçekleştirilerek tema içerisinde verilen bilgilerin, karşılaştırılması ve somutlaştırılması sağlanır. Okuma ve yazma çalışmalarında işleyişin nasıl olması gerektiği bire bir anlatılarak süreç öğrenci ile yürütülür.

Bu temada yer alan “Değerlendirmesini sözlü olarak ifade edebilme”, “Değerlendirmesini yazılı olarak ifade edebilme” öğrenme çıktıları, önceki temalarda verilen “Yorumunu sözlü olarak ifade edebilme”, “Yorumunu yazılı olarak ifade edebilme” öğrenme çıktılarıyla ilişkilendirilir. “Dinlediğini/izlediğini eleştirebilme”, “Metni eleştirebilme” öğrenme çıktıları önceki temalarda verilen “Bilgilendirici metinlerde metin yapılarından hareketle önemli bilgileri belirlemeye yönelik çözümleme yapabilme” öğrenme çıktısıyla ilişkilendirilir. “Problem çözümüne yönelik yazabilme” öğrenme çıktısı, önceki temalarda verilen “Yazma sürecini yönetebilme”, “Yazma strateji, yöntem ve tekniklerine yönelik seçimlerini yönetebilme”, “Yazısında içerik ve yapıya yönelik seçimlerini yönetebilme”, “Yazılı üretim ve yazılı etkileşiminde ön bilgilerinden yararlanabilme”, “Yazılı üretim ve yazılı etkileşiminde karşılaştırma yapabilme”, “Yazısında sınıflandırma yapabilme” öğrenme çıktılarıyla ilişkilendirilir.

Özgün bir girişimcilik örneği oluşturulması, bu kapsamda bu girişimin hangi sektörde, ne kadar maliyetle, kaç personelle kurulacağı, avantaj ve risklerinin neler olabileceği; tanıtımının ne şekilde sağlanacağı gibi konuların ele alındığı çoklu medya ögeleriyle desteklenmiş bir sunum hazırlanması ve bu sunumun sınıfta ya da uygun dijital ortamlarda paylaşılması istenir. Ahilik kültürü çerçevesinde meslek ahlakı ilkelerinin neler olabileceği konusunda araştırma yapılması, araştırma sonucunun sınıfta paylaşıldıktan sonra iş birliğiyle meslek ahlakı ilkelerinin tablo hâlinde yazılması ve tablonun uygun dijital ortamlarda paylaşılması istenir.

Temada yer alan “girişimcilik”, “finans” gibi terimsel bilgiler şematik düzenleyiciler aracılığıyla görselleştirilerek sunulur. Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde, metinde geçen önemli kelimeler listelenir ve bu kelimelerin özellikleri (gerçek, mecaz, yan, eş ve zıt anlamları vb.) görsel araçlar ve şematik düzenleyiciler yardımıyla verilir. Dinleme/izleme ya da okuma etkinliği öncesinde bilgilendirici metinlerdeki kavram, bilgi; öyküleyici metinlerdeki kişi, yer, zaman vb. yapılara ilişkin unsurların yer aldığı kavram ya da hikâye haritası gibi şemalar oluşturulup sunulur. Okuma ve yazma çalışmalarında işleyişin nasıl olması gerektiği bire bir anlatılarak süreç öğrenci ile yürütülür.